کاهش ۶۰ درصدی سرمایهگذاری خطرپذیر در ۲۰۲۳ نسبت به سال گذشته، حکایت از مشکلات متعددی از سرمایهگذاری خطرپذیر و استارتاپها دارد.
توقف سرمایهگذاری خطرپذیر شرکتها در ایالات متحده امریکا در ۲۰۲۳، به پایینترین حد خود در شش سال اخیر رسیده است و همین به استارتاپهایی که سرمایه جذب شده رو به إتمام دارند و کسبوکارهای نوپایی که به دنبال جذب سرمایه هستند، هشداری از وضعیت نامناسب بازار سرمایهگذاری خطرپذیر میدهد.
بر اساس تجزیه و تحلیل ارائهدهنده دادههای بازارهای خصوصی PitchBook و National Venture، ۶۷ میلیارد دلار، توسط VCهای ایالات متحده در سال ۲۰۲۳ از این بازار جمعآوری شده که پایینترین مجموع سالانه از سال ۲۰۱۷ است و نشان میدهد که کاهش ۶۰ درصدی، نسبت به ۱۷۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ دارد.
در سطح جهانی، در سال ۲۰۲۳، سرمایهگذاران خطرپذیر کمترین سطح سرمایهگذاری را از سال ۲۰۱۵ داشتهاند.
کاهش شدید سرمایهگذاری خطرپذیر، استارتاپهایی را که در ۱۸ ماه گذشته مشکلات مالی را تحمل کردهاند، را به چالش بیشتری میکشد. در حالی که ارزشگذاریهای فناوری خصوصی در حال کاهش است، VCها تمایلی به ریختن پول نقد بیشتر به مشاغلی که در صدر بازار از آنها حمایت میکنند، ندارند.
کایل استنفورد، تحلیلگر ارشد VC در PitchBook، در این خصوص میگوید: «سرمایهگذاری با این حجم پایین، هنوز هم دور از ذهن است. بسیاری از این شرکتها که هنوز خصوصی هستند همچنان با مشکل مواجه خواهند شد، به زودی شاهد سرمایهگذاریهای کمتر و مبارزه برای خروج خواهیم بود. همچنین، رقابت زیادی برای منابع مالی در دسترس، وجود خواهد داشت.»
VCها به عنوان شرکای محدود خود (که شامل سرمایهگذاران نهادی مانند صندوقهای بازنشستگی، بیمهگذاران و موقوفات و بنیادهای دانشگاهی است) و به دلیل افزایش نرخهای بهره -که سرمایهگذاریهای فناوری را که غالبا پرخطر هستند- به پیشنهادی پرهزینهتر تبدیل کرده است و همین آنها مجبور کرده است تا به دنبال منابع مختلف تامین سرمایه باشند.
تعدادی از سرمایه گذاران خطرپذیر برجسته، از جمله Insight Partners و Tiger Global، تعداد سرمایهگذاریهای خود را کاهش دادند تا شرایط سخت سال گذشته را نشان دهند.
و همین باعث شده تا VCهای ایالات متحده امریکا، در ۲۰۲۳ سرمایهگذاری کمتری انجام دهند. طبق گفته PitchBook و NVCA در سال گذشته، آنها در مجموع ۱۷۱ میلیارد دلار سرمایهگذاری کردند که این عدد، کمتر از نیمی از مبلغی است که در سال ۲۰۲۱ سرمایهگذاری داشتهاند.
علاوه بر کاهش سرمایهگذاری از سوی VCها، شرکتهای سرمایهگذاری آمریکایی با کاهش شدید خروجیهای استارتاپ، (مثل عرضههای اولیه یا خرید)، مواجه هستند که توانایی آنها را برای بازگرداندن سرمایه به حامیان خود مشکلساز میکند.
براساس گزارش PitchBook و NVCA، ارزش ایجاد شده توسط خروج استارتاپها در ایالات متحده در سال گذشته تنها ۶۱.۵ میلیارد دلار بوده که در مقایسه با اوج این ارزش، که مبلغ ۷۹۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۲ بود، بسیار ناچیز است.
در اروپا نیز، ارزش خروج استارتاپها در طول سال ۲۰۲۳ به کمتر از ۱۲ میلیارد یورو رسید که پایینترین میزان در یک دهه اخیر است.
این رکود باعث افزایش فشار بر استارتاپهایی میشود که سال گذشته را صرف جذب سرمایه نقدی در سال ۲۰۲۱ و اوایل سال ۲۰۲۲ کردهاند. به گفته پیتر هبرت، یکی از بنیانگذاران صندوق سرمایهگذاری Lux Capital ، با به وجود آمدن این شرایط، بنیانگذاران و سرمایهگذاران فعلی به احتمال زیاد شرایط سختتری را برای تامین مالی جدید میپذیرند.
او در این مورد گفت: «روزهای امید پشت سر ماست و مردم در حال پذیرش واقعیت جدید هستند. برای تامین مالی جدید، شما پیشنهادات سرمایهگذارای کمی خواهید داشت.»
هبرت پیشبینی میکند: «امسال، سالی خواهد بود که VCها استارتاپهای ضعیف را کنار میگذارند و به آنها میگویند: متاسفم، تا جایی که میتوانستیم پیش رفتیم.»
در اواخر سال ۲۰۲۳، قطرهای از استارتاپها که زمانی یک میلیارد دلار یا بیشتر ارزش داشتند شروع به سقوط کردند. در میان آنها میتوان به استارتاپ کاروان حمل و نقل و شرکت مراقبتهای بهداشتی Olive اشاره کرد که هر دو در اوج خود حدود ۴ میلیارد دلار ارزش داشتند.
شرکت اسکوتر برقی Bird که زمانی ۲.۵ میلیارد دلار ارزش داشت نیز در ماه دسامبر اعلام ورشکستگی کرد.
طبق گفته PitchBook، از هر شش استارتاپ که در سال گذشته جذب سرمایه نقدی داشته است، حداقل یک شرکت، با کاهش ارزش همراه بوده است.
این اتفاق معمولاً برای بنیانگذاران و سرمایهگذارانی که رشد را بیش از هر چیز دیگری در اولویت قرار میدهند، مآیوس کننده است، اما استنفورد انتظار دارد که این نسبت در سال ۲۰۲۴ به طور چشمگیری افزایش یابد، زیرا بنیانگذاران گزینههای دیگری را امتحان خواهند کرد.
هبرت توضیح داده: «از آنجایی که ارزشگذاریها به سطحی میرسد که سرمایهگذاران جدید میتوانند از آن لذت ببرند، حجم معاملات احتمالاً افزایش مییابد. در حقیقت کسانی که سرمایه دارند پادشاه این بازار هستند.»
به لطف سالهای طلایی جذب سرمایه در سالهای ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲، برخی از شرکتهای سرمایهگذاری خطرپذیر سرمایههای قابلتوجهی به این بازار آوردند، اما، این شرکتها دیگر تمایلی به سرمایهگذاری در بازار رو به زوال ندارند.
همچنین، برخی از استارتاپهای دارای پول نقد نیز ترجیح دادند قبل از انجام جذب سرمایه بعدی، منتظر بمانند تا بازار وضعیت بهتری پیدا کند. نیک اشنایدر، مدیر اجرایی شرکت امنیت سایبری ۴.۳ میلیارد دلاری Arctic Wolf، در مصاحبه ای با فایننشال تایمز اعلام کرد که قبل از راه اندازی یک IPO ، تا حد امکان برای شفافیت بیشتر در مورد شرایط بازار منتظر خواهد ماند.