«اخبار جعلی» یا همان «فیک نیوز» عبارتی است که متاسفانه طی چند سال گذشته محبوبیت آن افزایش یافته است. انتشار اخبار جعلی، امروزه حتی معتبرترین نشریات را هم گرفتار خود کرده است.
خبر جعلی چیست؟
به طور کلی، می‌توان فیک نیوز را به عنوان اخبار، روایت‌ها یا حقه‌هایی که برای اطلاع رسانی غلط یا فریب خوانندگان ایجاد شده اند، تعریف کرد. بیشتر اوقات، این روایت‌ها برای تأثیرگذاری بر دیدگاه‌های مردم، پیشبرد یک برنامه سیاسی و در برخی موارد به عنوان یک تجارت سودآور برای ناشران آنلاین، ایجاد می‌شوند. این اخبار جعلی توسط وب‌سایت‌هایی ایجاد می‌شوند که با ظاهر شدن در سازمان‌های خبری معتبر، مردم را فریب می‌دهند، یا توسط برخی افراد معروف، که اظهارات نادرست و در عین حال جسورانه ای می‌کنند، منتشر می‌شود.
اخبار جعلی پدیده جدیدی نیست، اما در چند سال اخیر به دلایل مختلفی مثل گسترش شبکه‌های اجتماعی، بیشتر رواج یافته است.
اخبار جعلی و شبکه‌های اجتماعی
قبل از ظهور شبکه‌های اجتماعی، ما عمدتاً اخبار را از منابع مورد اعتماد، روزنامه‌نگاران و رسانه‌هایی که ملزم به پیروی از قوانین سخت‌گیرانه هستند، دریافت می‌کردیم. با این حال، پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی مانند X (همان توییتر سابق) روش کاملا جدیدی را برای انتشار، اشتراک‌گذاری و استفاده از اطلاعات فعال کرده‌اند که متاسفانه با مقررات و استانداردهای ویرایشی کمی همراه می‌باشد.
سایت‌های شبکه‌های اجتماعی نقش مهمی در گسترش فیک نیوز دارند. به گفته OFCOM، نیمی از بزرگسالان بریتانیا اخبار خود را از طریق شبکه‌های اجتماعی پیگیری می‌کنند و اغلب می‌توان حدس زد که کدام روایت‌ها و اخبار معتبر هستند و کدام یک نیستند.
انواع فیک نیوز
به طور کلی انواع مختلفی از فیک نیوز وجود دارد اما به طور خلاصه می‌توان آن‌ها را در ۴ دسته قرار داد:
۱. اخبار دارای تیترهای گمراه کننده
این مورد برای اخباری است که کاملاً نادرست نیستند، اما می‌توانند با استفاده از سرفصل‌های گمراه‌کننده یا جذاب، که به عنوان طعمه کلیک نیز شناخته می‌شوند، تحریف شوند. این نوع اخبار می‌تواند به سرعت در شبکه‌های اجتماعی منتشر شود زیرا فقط تیتر و بخش‌هایی از خبر قابل مشاهده است.
۲. اخبار طنز
این اخبار زمانی منتشر می‌شوند که سایت‌های خبری، مانند Onion یا Daily Mash، اخبار جعلی را به عنوان تلاش‌های طنز رسانه‌ها منتشر می‌کنند، اما وقتی خارج از این زمینه و خارج از این نیت به اشتراک گذاشته می‌شوند، می‌توانند مردم را فریب دهند.
۳. اخبار فوری و بدون دقت
روزنامه‌نگاران می‌توانند درست مانند بقیه اشتباه کنند، فقط اشتباهات آن‌ها بسیار عمومی‌تر است. روزنامه‌نگاری بی اساس و بدون هدف، می‌تواند منجر به یک خبر جعلی شود، زیرا روایتی را با اطلاعات غیرقابل اعتماد یا بدون بررسی با واقعیت واقعیت منتشر می‌کنند که می‌تواند خوانندگان را کاملا گمراه کند. انتشار اینگونه اخبار معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که فشار زیادی بر یک روزنامه‌نگار قرار می‌گیرد تا یک خبر فوری را قبل از سایر خبرگزاری‌ها منتشر کنند که اکنون به دلیل شبکه‌های اجتماعی و بالا رفتن سرعت انتشار، انجام آن بسیار سخت شده است.
۴. اخبار فریبنده غیرواقعی
این اخبار عمداً ساخته شده اند و دارای یک تیتر حاوی طعمه کلیکی است که احساسات و کنجکاوی خواننده را جلب می‌کند تا تعداد کلیک‌ها و بازدیدهای صفحه وب سایت را افزایش دهد زیرا این کلیک‌ها منبع کسب درآمد آن‌ها می‌شوند. یا حتی گاهی برای گسترش تبلیغات داغ و هیجان انگیز منتشر می‌شوند. این نوع اخبار اغلب از طریق وب سایت‌هایی که تمایل دارند که سایت‌های خبری معتبر را در سایتشان عنوان کنند، در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شود.
بنابراین، فیک نیوز به موضوعی بسیار محبوب تبدیل شده که می‌تواند بسیار مضر باشد. اما برای مقابله با آن کاری هست که می‌توانیم انجام دهیم. ما در دنیای روابط عمومی، باید مطمئن شویم که هر داستانی که برای مرجع استفاده می‌کنیم، واقعی است و باید فراتر از تیتر نگاه کنیم.
روابط عمومی چه کاری می تواند انجام دهد؟
متخصصان روابط عمومی می‌توانند مسئولانه عمل کنند. درواقع خروجی ما نباید از انتشار اخبار جعلی حمایت کند.
وظیفه روابط عمومی، یافتن فرصت مناسب برای پیوستن به گفتگوها و موضوعات جاری است. اما ما می‌توانیم تصمیم بگیریم که به چه مکالماتی بپیوندیم و درباره چه موضوعاتی محتوا منتشر کنیم و همچنین از طرف خود و از طرف مشتریانمان چه چیزی بگوییم.
متخصصان روابط عمومی مسئولیت ارائه حقایق را دارند و در این باره، یک رابطه شفاف با روزنامه نگاران و مردم را تشویق می‌کنند و به سؤالات و مسائل پاسخگو هستند.
به عنوان متخصصان روابط عمومی، می‌توانیم دنیای پس از افشای حقیقت را کمی صادق‌تر و از انتشار اخبار جعلی جلوگیری کنیم. اخبار جعلی احتمالا هرگز ناپدید نشوند ولی می‌توانیم برای کاهش انتشار آن تا حد امکان تلاش کنیم.
با ساختن اتاق خبر در نیوزروم، منبع معتبر انتشار اخبار، می‌توانید اخبار معتبر خود را به آسانی منتشر کنید!
از طریق فرم زیر، برای ساختن اتاق خبر اقدام کنید.
